درس سیم پیامبر اکرم (صلى الله عليه وسلم) و زن (1)

دشمنان قسم خوردهی اسلام همواره در تلاش بودهاند تا با روشهای موذیانهی خویش تیشه به ریشهی درخت تنومند اسلام زنند، و در این راستا از هیچ مکر و حیله و دروغ و نیرنگی دریغ نکردهاند. و تبلیغات دروغین بسیاری را بر علیه اسلام و در بین مردم جاهل رواج دادهاند تا چهرهی نورانی آفتاب هدایت را در اذهان عمومی دگرگون جلوه دهند.

خفاشان شب پرست و دشمنان توحید و عدالت و رستگاری در تبلیغات دروغین خویش ادعا کردهاند اسلام به زن ظلمها و ستمها روا داشته و حق او را ضایع نموده، او را چون کنیزی برای مرد و وسیله برآورد کننده شهوت او قرار داده است!

این ادعاهای پوچ و بیهوده هرگز نمیتواند در مقابل کرامت و عزت و شرف و جایگاهی که دین مبین اسلام برای زن قرار داده است کوچکترین استقامتی داشته باشد. پیامبر اکرم (صلى الله عليه وسلم) زن را از منجلاب پستیها و سوء استفادههای جامعه رهایی داده، مکانت و جایگاهی بس بزرگ را برای او مشخص نموده است. و در روایتهای بسیاری آمده که آنحضرت برای زن احترام خاصی قائل بود، و همواره به مهربانی و عدالت و همیاری و مشورت با خانمها تأکید داشتهاند، وبرای زنها حقوقی معین کردهاند که هرگز زن پیش از آن آرزویش را نمیکرد!

زن قبل از اسلام موجودی پست و حقیر و کالایی بیارزش در دست مرد خودخواه بود، و عربها زن را عار و ننگ میدانستند، تا بدانجا که برخی از عربهای قبل از اسلام به زنده بگور کردن دخترانشان مشهور بودند. و قرآن کریم این تصویر غیر انسانی، و ننگ و جهالت تاریخ بشریت را چنین به تصویر کشیده است:

[النَّحْل: 58 – 59].

{و چون یکی از آنان را به [ولادت] دختر مژده دهند [از شدت خشم] چهره اش سیاه گردد، ودرونش از غصه واندوه لبریز و آکنده شود!! (٥٨) به سبب مژده بدی که به او داده اند، از قوم و قبیله اش [در جایی که او را نبینند] پنهان می شود [و نسبت به این پیش آمد در اندیشه ای سخت فرو می رود که] آیا آن دختر را با خواری نگه دارد یا به زور، زنده به گورش کند؟! آگاه باشید! [نسبت به دختران] بد داوری می کنند. (٥٩)}

قبل از اسلام اگر همسر خانمی وفات میکرد، آن زن چون کالا و ثروت مرد در بین بازماندگانش به ارث برده میشد، اگر میخواستند او را به ازدواج یکی از فرزندان یا خویشان درمیآوردند، در غیر اینصورت از ازدواج منع میشد، و تا دم مرگ نزد آنها اجیر میگشت.

اسلام با قوانین عدل الهی بر تمام این عادتها و رسم و رسومهای جاهلیت خط بطلان کشید، و قوانین و دستوراتی برای بشریت به ارمغان آورد که حق زن و مرد را به بهترین صورت رعایت میکرد، تا عدالت اجتماعی بشکل بسیار دقیق به اجرا درآید.

پیامبر اکرم (صلى الله عليه وسلم) زن را در شرف و مکانت انسانیت دوشادوش مرد قرار داد. و فرمودند: "إِنَّما النِّسَاءُ شَقَائِقُ الرِّجَالِ"([1]).

{خانمها خواهران مردها ـ و در ساختار جامعه دوشادوش ـ آنهایند}.

بر خلاف آنچه در بسیاری از مکاتب بشری به چشم میخورد. هیچ جنگ و تضادی در اسلام بین جنس مرد و جنس زن وجود ندارد و آنچه دشمنان اسلام در این زمینه مطرح میسازند در واقع تصویری است از بیماری اندیشهها و تصورات خودشان که آنرا بر اسلام میچسپانند. اسلام دین برادری و برابری و همسری و تکامل میان زن و مرد است. جامعهی اسلامی بر مبنای همکاری و همیاری این دو عنصری که اسلام آنها را برادر و خواهر خوانده، تکامل مییابد.

قرآن کریم قضیهی برابری زن و مرد را تا بدانجا پیش برده که نه تنها در ایمان بخداوند و کار شایسته در بین آنها برابری است بلکه حتی در پاداش و در رسیدن به خداوند و نزدیکی و تقرب بدو نیز میدان مسابقه هیچ برتری و اولویتی به جنسی در مقابل جنس دیگر نمیدهد.

خداوند متعال میفرمایند:

[الْأَحْزَاب: 35].

{به یقین، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ایمان و زنان با ایمان، مردان مطیع فرمان خدا و زنان مطیع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شکیبا و زنان صابر و شکیبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق کننده و زنان انفاق کننده، مردان روزه‌دار و زنان روزه‌دار، مردان پاکدامن و زنان پاکدامن و مردانی که بسیار به یاد خدا هستند و زنانی که بسیار یاد خدا می‌کنند، خداوند برای همه آنان مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است. (٣٥) }

و خداوند متعال میفرمایند:

[غافر: 40].

{(و بدانید که) هر کس کار بدی (در دنیا) کرده (آنجا) الاّ به مثل آن مجازات نشود، و هر که از مرد و زن عمل صالح به جا آورده در صورتی که با ایمان باشند آنان در بهشت جاودان داخل شوند و آنجا از رزق بی‌حساب (و نعمت بی‌شمار) برخوردار گردند.}

و پیامبر خدا (صلى الله عليه وسلم) محبت و شفقت خاصی به خانمها داشتند، و میفرمودند: "حُبِّبَ إِلَيَّ مِنْ دُنْيَاكُمُ النِّسَاءُ وَالطِّيبُ، وَجُعِلَتْ قُرَّةُ عَيْنِي فِي الصَّلَاةِ"([2]).

"از دنیای شما زنها و عطر نزد من عزیز شده است، و چشم روشنی من در نماز قرار داده شده است".

پس چگونه میتوان تصور کرد پیامبری که زنها را دوست داشته و عزیز میشمرده به آنها ظلم و ستم ورزد، و یا آنها را تحقیر کند؟!

و همانطور که قرآن کریم عادات و رسوم ننگین زنده بگور کردن دختران و احساس به ذلت و خواری از دختر داری و پست شمردن آنها را از بین برد، پیامبر اکرم (صلى الله عليه وسلم) بسیاری از رسمهایی که در آن ستمی بر زن روا داشته میشد را در جامعه اصلاح نمود، و مردم را به تربیت دختران و نیکی و شفقت و مهر ورزیدن به آنها تشویق نمود. و اعلام داشت که: هر کس سرپرستی دو دختر را تا سن رشد و بلوغشان بر عهده گیرد، روز قیامت من و او چون این دو انگشت دستم در کنار هم خواهیم بود([3]).

آری! فرد مسلمان تنها با رعایت و پرورش دختران خود، و حفاظت و خدمت آنها تا به سن رشد و تکلیف برسند، از چنان جایگاه و مکانت بزرگی در روز قیامت برخوردار میشود که در رکاب پیامبر اکرم (صلى الله عليه وسلم) و همراه او قدم میزند..

و در حدیثی دیگر آن حضرت (صلى الله عليه وسلم) میفرمایند: هر کس سه دختر یا سه خواهر، یا دو دختر یا دو خواهر داشت، و با آنها به نیکوئی رفتار نمود و از خداوند در حق آنها ترسید، بهشت از آن اوست([4]).

بزرگترین معلم انسان ساز تاریخ بشریت حضرت محمد (صلى الله عليه وسلم) به آموزش و پرورش زنها بسیار اهتمام میدادند، تا جائی که روزی را برای تعلیم زنها مشخص کرده بود، که در جائی جمع میشدند، و پیامبر خدا (صلى الله عليه وسلم) نزد آنها تشریف میبردند و از آنچه خداوند بدو آموخته بود به آنها یاد میدادند([5]).

بر خلاف آنچه مغرضان کینه توز بر علیه اسلام تبلیغ میکنند. پیامبر خدا (صلى الله عليه وسلم) هرگز زن را در خانه زندانی نکرده است، بلکه در کنار اینکه زن مدیریت مدرسهی خانه و تربیت و ساختن آینده را بر عهده دارد، با زینت حجاب و احترام به حیاء و عفت خویش میتواند برای برآوردن احتیاجات خویش و دید و بازدید از خویشان، و عیادت بیماران، و خرید و فروش در بازار نیز نقش ایفا کند. و همچنین مشارکت در نماز جماعت یکی از حقوق زن است که پیامبر از بازداشتن زنها به رفتن به مسجد منع کرده است. آن حضرت (صلى الله عليه وسلم) میفرمایند: مانع رفتن خانمهایتان به مسجدها نشوید([6]).

و همیشه جامعه را به رسیدن به خانمها و احترام آنها سفارش میکرد، و میفرمود: به نیکی کردن به خانمها سفارش کنید([7]).

و از نیکی به زنهاست که با آنها بخوبی برخورد شود، و حقوقشان ضایع نگردد، و احساساتشان مورد احترام قرار گیرد، و بهیچ صورتی به آنها کوچکترین اذیت و آزاری رسانده نشود.

([1]). به روایت امام احمد و امام ابوداود و امام ترمذی.

([2]). به روایت امام احمد و امام نسائی، وألبانی حدیث را صحیح شمرده است.

([3]). به روایت امام مسلم نیشابوری.

([4]). به روایت ترمذی، و البانی آنرا صحیح دانسته است.

([5]). به روایت امام مسلم نیشابوری.

([6]). به روایت امام احمد و امام ابوداود سیستانی.

([7]). به روایت امام بخاری و امام مسلم نیشابوری.